لزوم پیروی از حق در حکومت و مدیریت
از جمله قواعد ضرورى در مدیریت، پایبندى مدیران به پیروى از حق در هر شرایطى و درباره هر كسى است؛ و این كه در حقوق و بهره‌هاى عمومى، و در برابر قانون، مساوات را پاس بدارند و هیچ‌گونه تبعیضى قائل نشوند، چنان‌كه امام على(علیه السلام) در عهدنامه مالك‌اشتر بر آن تأكید كرده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : شنبه 1396/06/25
بخش نهج البلاغه تبیان
از جمله قواعد ضرورى در مدیریت، پایبندى مدیران به پیروى از حق در هر شرایطى و درباره هر كسى است؛ و این كه در حقوق و بهره‌هاى عمومى، و در برابر قانون، مساوات را پاس بدارند و هیچ‌گونه تبعیضى قائل نشوند، چنان‌كه امام على(علیه السلام) در عهدنامه مالك‌اشتر بر آن تأكید كرده و فرموده است:
«أَلْزِمِ الْحَقَّ مَنْ لَزِمَهُ مِنَ الْقَرِیبِ وَ الْبَعِیدِ» نهج البلاغه ، نامۀ ۵۳
حق را درباره هر كس از كسان دور و نزدیك كه باید اجرا شود به اجرا درآور .
مساوات در حقوق و بهره‌هاى عمومى و در برابر قانون، حقّى همگانى است، و كسى را در آن بر كسى امتیازى نیست. امام على(علیه السلام) در نامه‌اى به سران سپاه خود این حقیقت را چنین یادآور شده است : «وَ أَنْ تَكُونُوا عِنْدِی فِی الْحَقِّ سَوَاءً.» همان ، نامۀ ۵۰
و [ نیز حقّ شما بر من این است كه ] همه شما را در حق برابر دانم.
امام(علیه السلام) به كارگزاران خود فرمان مى‌داد كه چنین باشند و كار مردمان ـ در حقوق و بهره‌هاى عمومى و قانون ـ اعم از خویش و بیگانه، توانگر و نادار، توانا و ناتوان، نزدشان یكسان باشد، چنان‌كه در نامه‌اى به اَسْوَد بن قُطْبَه، سردار سپاه حُلْوان نوشت :
فَلْیَكُنْ أَمْرُ النَّاسِ عِنْدَکَ فِی الْحَقِّ سَوَاءً.» همان ، نامۀ ۵۹
باید كار مردم در آن‌چه حق است، نزد تو یكسان باشد.
در نامه امیرمؤمنان على(علیه السلام) به محمدبن ابى‌بكر آن هنگام كه او را سرپرست مصر قرار داد چنین آمده است :
«وَ أَمَرَهُ أَنْ یَلِینَ لَهُمْ جَنَاحَهُ وَ أَنْ یُسَاوِیَ بَیْنَهُمْ فِی مَجْلِسِهِ وَ وَجْهِهِ، وَیَكُونَ الْقَرِیبُ وَ الْبَعِیدُ عِنْدَهُ فِی الْحَقِّ سَوَاءً.» تحف العقول ، ابن شعبۀ حرّانی ، ص ۱۱۹
او را فرمان داده است تا با نرمى و ملایمت پر و بال رحمتِ خود بر مردمان گشاید و در مجلس خویش همه را یكسان نشانَد و به یك چشم بنگرد و دور و نزدیك (خویش و بیگانه) را در حقوق برابر شمارد.
بى‌گمان پاسداشت مساوات در حقوق و بهره‌هاى عمومى و در برابر قانون، با مخالفت اشخاص و گروه‌هاى قدرت‌طلب، خودگزین و بهره‌كش روبه‌رو مى‌شود. نزدیكان و وابستگانِ امتیازجوى زمامداران و مدیران، و آنان كه در روابط و مناسبات بیرون از دایره قانون مى‌توانند به خواست‌هاى نادرست خود دست یابند، به شكل‌هاى مختلف به مقابله با مساوات در حق برمى‌خیزند، و زمامداران و مدیران را در فشار قرار مى‌دهند؛ و آن‌چه حافظ پایبندى به مساوات در حق است، سلامت همه‌جانبه، استوارى، خداباورى و فرجام‌اندیشى است، چنان‌كه امام(علیه السلام) به مالك‌اشتر یادآور شده است:
«وَ كُنْ فِی ذلِکَ صَابِرًا محْتَسِبًا، وَاقِعًا ذلِکَ مِنْ قَرَابَتِکَ وَ خَاصَّتِکَ حَیْثُ وَقَعَ، وَ ابْتَغِ عَاقِبَتَهُ بِمَا یَثْقُلُ عَلَیْکَ مِنْهُ، فَإِنَّ مَغَبَّةَ ذلِکَ مَحْمُودَةٌ» نهج البلاغه ، نامۀ ۵۳
و در آن كار پایدار باش، و این پایدارى را به حساب خدا بگذار. در اجراى حق به نزدیكان و ویژگانت هر چه مى‌خواهد برسد. و در برابر پیامدهاى سنگینى كه دچار مى‌شوى، خواستار سرانجام آن شو؛ زیرا سرانجام آن ستوده است .
امام(علیه السلام) در پاسداشتِ مساوات در حق، به استوارى فرمان داده و فشارهاى ناشى از چنین پاسداشتى را سنگین معرفى كرده است. به ویژه آن‌كه نزدیكان و ویژگان، به چنین چیزى خو ندارند یا این را نمى‌پسندند و با خواست‌ها و انتظارات خود در تضاد مى‌بیند.
در این‌جا منطق امام(علیه السلام) چنان است كه این روش به هر كجاى آنان برمى‌خورَد، بربخورَد؛ پاسداشت حق از هر چیز بالاتر و برتر است، و آن است كه بر همه چیز مقدّم است. و امام(علیه السلام) لازمه این‌گونه دریافتن و بر سر چنین دریافتى ایستادن را، خداباورى و فرجام‌اندیشى مى‌داند.
منبع:
کانال استاد دلشاد
«أَلْزِمِ الْحَقَّ مَنْ لَزِمَهُ مِنَ الْقَرِیبِ وَ الْبَعِیدِ» نهج البلاغه ، نامۀ ۵۳
حق را درباره هر كس از كسان دور و نزدیك كه باید اجرا شود به اجرا درآور .
مساوات در حقوق و بهره‌هاى عمومى و در برابر قانون، حقّى همگانى است، و كسى را در آن بر كسى امتیازى نیست. امام على(علیه السلام) در نامه‌اى به سران سپاه خود این حقیقت را چنین یادآور شده است : «وَ أَنْ تَكُونُوا عِنْدِی فِی الْحَقِّ سَوَاءً.» همان ، نامۀ ۵۰
و [ نیز حقّ شما بر من این است كه ] همه شما را در حق برابر دانم.
امام(علیه السلام) به كارگزاران خود فرمان مى‌داد كه چنین باشند و كار مردمان ـ در حقوق و بهره‌هاى عمومى و قانون ـ اعم از خویش و بیگانه، توانگر و نادار، توانا و ناتوان، نزدشان یكسان باشد، چنان‌كه در نامه‌اى به اَسْوَد بن قُطْبَه، سردار سپاه حُلْوان نوشت :
فَلْیَكُنْ أَمْرُ النَّاسِ عِنْدَکَ فِی الْحَقِّ سَوَاءً.» همان ، نامۀ ۵۹
باید كار مردم در آن‌چه حق است، نزد تو یكسان باشد.
در نامه امیرمؤمنان على(علیه السلام) به محمدبن ابى‌بكر آن هنگام كه او را سرپرست مصر قرار داد چنین آمده است :
«وَ أَمَرَهُ أَنْ یَلِینَ لَهُمْ جَنَاحَهُ وَ أَنْ یُسَاوِیَ بَیْنَهُمْ فِی مَجْلِسِهِ وَ وَجْهِهِ، وَیَكُونَ الْقَرِیبُ وَ الْبَعِیدُ عِنْدَهُ فِی الْحَقِّ سَوَاءً.» تحف العقول ، ابن شعبۀ حرّانی ، ص ۱۱۹
او را فرمان داده است تا با نرمى و ملایمت پر و بال رحمتِ خود بر مردمان گشاید و در مجلس خویش همه را یكسان نشانَد و به یك چشم بنگرد و دور و نزدیك (خویش و بیگانه) را در حقوق برابر شمارد.
بى‌گمان پاسداشت مساوات در حقوق و بهره‌هاى عمومى و در برابر قانون، با مخالفت اشخاص و گروه‌هاى قدرت‌طلب، خودگزین و بهره‌كش روبه‌رو مى‌شود. نزدیكان و وابستگانِ امتیازجوى زمامداران و مدیران، و آنان كه در روابط و مناسبات بیرون از دایره قانون مى‌توانند به خواست‌هاى نادرست خود دست یابند، به شكل‌هاى مختلف به مقابله با مساوات در حق برمى‌خیزند، و زمامداران و مدیران را در فشار قرار مى‌دهند؛ و آن‌چه حافظ پایبندى به مساوات در حق است، سلامت همه‌جانبه، استوارى، خداباورى و فرجام‌اندیشى است، چنان‌كه امام(علیه السلام) به مالك‌اشتر یادآور شده است:
«وَ كُنْ فِی ذلِکَ صَابِرًا محْتَسِبًا، وَاقِعًا ذلِکَ مِنْ قَرَابَتِکَ وَ خَاصَّتِکَ حَیْثُ وَقَعَ، وَ ابْتَغِ عَاقِبَتَهُ بِمَا یَثْقُلُ عَلَیْکَ مِنْهُ، فَإِنَّ مَغَبَّةَ ذلِکَ مَحْمُودَةٌ» نهج البلاغه ، نامۀ ۵۳
و در آن كار پایدار باش، و این پایدارى را به حساب خدا بگذار. در اجراى حق به نزدیكان و ویژگانت هر چه مى‌خواهد برسد. و در برابر پیامدهاى سنگینى كه دچار مى‌شوى، خواستار سرانجام آن شو؛ زیرا سرانجام آن ستوده است .
امام(علیه السلام) در پاسداشتِ مساوات در حق، به استوارى فرمان داده و فشارهاى ناشى از چنین پاسداشتى را سنگین معرفى كرده است. به ویژه آن‌كه نزدیكان و ویژگان، به چنین چیزى خو ندارند یا این را نمى‌پسندند و با خواست‌ها و انتظارات خود در تضاد مى‌بیند.
در این‌جا منطق امام(علیه السلام) چنان است كه این روش به هر كجاى آنان برمى‌خورَد، بربخورَد؛ پاسداشت حق از هر چیز بالاتر و برتر است، و آن است كه بر همه چیز مقدّم است. و امام(علیه السلام) لازمه این‌گونه دریافتن و بر سر چنین دریافتى ایستادن را، خداباورى و فرجام‌اندیشى مى‌داند.
منبع:
کانال استاد دلشاد
